Βλάπτει το ηλεκτρονικό τσιγάρο τα δόντια;
Παρατηρώ δουλεύοντας στο ιατρείο επιδείνωση της στοματικής υγείας ασθενών που γνωρίζω χρόνια και που τελευταία είναι ατμιστές, καπνίζουν δηλαδή ηλεκτρονικό τσιγάρο.
Χωρίς αμφιβολία το ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελεί μια εναλλακτική για τους ανθρώπους που θέλουν να μειώσουν την χρήση του καπνού.
Το υγρό που περιέχεται στο ηλεκτρονικό τσιγάρο αποτελείται από
- προπυλενογλυκόλη,
- γλυκερίνη,
- αρωματικές ουσίες,
- νερό και
- νικοτίνη σε διαφορετικές συγκεντρώσεις ανάλογα με την επιθυμία του χρήστη
Προπυλενογλυκόλη
Η προπυλενογλυκόλη (PG), ένα από τα κυριότερα συστατικά του υγρού στα ηλεκτρονικά τσιγάρα, χρησιμοποιείται κυρίως στην παραγωγή πολυμερών και στην επεξεργασία τροφίμων. Συναντάται σε τρόφιμα, σε υγρά γλυκαντικά, σε παγωτά και στην σαντιγί.
Είναι ένα κολλώδες, άχρωμο υγρό με ελαφρά γλυκιά γεύση. Μετά την χρήση, αποσυντίθεται και παράγει οξικό οξύ, λακτικό οξύ και προπιοναλδεϋδη που είναι ουσίες τοξικές για την αδαμαντίνη και τους μαλακούς ιστούς(1).
Επιπλέον η PG είναι υγροσκοπική ουσία δηλαδή δεσμεύει τα μόρια του νερού από το σάλιο του στόματος και προκαλεί ξηροστομία, η οποία είναι ένας από τους κύριους λόγους για την πρόκληση τερηδόνας και ουλίτιδας (2).
Γλυκερίνη και αρωματικές ουσίες
Η γλυκερίνη είναι άχρωμη, άοσμη, με πυκνή σύσταση και γλυκιά.
Χρησιμοποιείται ευρύτατα στην ιατρική, στην φαρμακευτική και για προσωπική χρήση. Στην βιομηχανία τροφίμων χρησιμοποιείται ως υγραντική, διαλυτική και γλυκαντική ουσία.
Έχει το 60% της γλυκαντικής δράσης της σακχαρόζης και δεν μεταβολίζετε από τα τερηδονογόνα βακτήρια και γι αυτό δεν μπορεί να προκαλέσει τερηδόνα.
Παρόλα αυτά μελέτες έχουν δείξει πως ο συνδυασμός της με τις αρωματικές ουσίες τετραπλασιάζει την προσκόλληση των μικροβίων στην αδαμαντίνη και διπλασιάζει τον σχηματισμό της μικροβιακής πλάκας(3).
Επιπλέον η επιφανειακή σκληρότητα της αδαμαντίνης μειώνεται κατά 27% όταν προστεθούν αρωματικά στο υγρό των ηλεκτρονικών τσιγάρων σε σχέση με μη αρωματισμένα υγρά.
Η πυκνή σύσταση του υγρού του ηλεκτρονικού τσιγάρου αυξάνει την προσκόλληση του Streptococcus mutans πάνω στα μορφολογικά χαρακτηριστικά του δοντιού.
Με άλλα λόγια το υγρό των ηλεκτρονικών τσιγάρων, επιτρέπει σε τερηδονογόνα βακτήρια να προσκολληθούν σε πιο ευαίσθητη οδοντική ουσία και να προκαλέσουν τερηδόνα.
Νικοτίνη
Αν και η ποσότητα της νικοτίνης στα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι κατά πολύ μικρότερη σε σχέση με τα συμβατικά, μια αμπούλα υγρού για το ηλεκτρονικό τσιγάρο μπορεί να περιέχει τόση νικοτίνη όση περιέχεται σε δύο πακέτα τσιγάρων.
Η επικίνδυνη δράση της νικοτίνης στα ούλα έχει αποδειχθεί εδώ και καιρό. Η νικοτίνη επηρεάζει την κυκλοφορία του αίματος, λειτουργώντας ως αγγειοσυσπαστικό, επηρεάζει την παραγωγή κυτοκίνης, την δράση των ουδετερόφιλων κυττάρων και την λειτουργία άλλων ανοσοποιητικών κυττάρων.
Όλα τα παραπάνω κάνουν τους χρήστες νικοτίνης πιο επιρρεπείς σε προβλήματα των ούλων σε σχέση με τους μη καπνιστές.
Συμπερασματικά πιστεύω πως οι ασθενείς μου πρέπει να γνωρίζουν πως η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου μπορεί να επιβαρύνει σημαντικά την στοματική υγεία προκαλώντας τερηδόνα και προβλήματα των ούλων και γι αυτό τον λόγο συνιστούμε να αποφεύγεται.
Πηγές:
1.Ruddick JA (1972). Toxicology, metabolism, and biochemistry of 1,2-propanediol. Toxicol Appl Pharmacol. 21:102–111.
2. American Medical Association, AMA Department of Drugs, AMA Drug Evaluations. 3rd ed. Littleton, Massachusetts: PSG Publishing Co., Inc., 1977., p. 656.
3.Kim SA, Smith S, Beauchamp C, Song Y, Chiang M, Giuseppetti A, et al. (2018) Cariogenic potential of sweet flavors in electronic-cigarette liquids. PLoS ONE 13(9): e0203717